مقدمه: آگاهی از آناتومی و مورفولوژی کانال ریشه دندان و دانستن موارد متفاوت با آناتومی نرمال برای رسیدن به موفقیت در درمان ریشه ضروری می باشد. گزارش وجود چهار ریشه مجزا در دندان مولر دوم فک پایین مشاهده نشده است. هدف از این گزارش ارایه وجود چهار ریشه مجزا در دندان مولر دوم فک پایین در یک بیمار است.یافته ها: آقای 29 ساله ای جهت درمان ریشه دندان مولر دوم سمت راست فک پایین با سابقه درمان اورژانس معرفی شده بود. رادیوگرافی تشخیصی وجود چهار ریشه مجزا را نشان می داد. پس از تکمیل حفره دسترسی وجود پنج اریفیس در اتاقک پالپ مشهود بود. درمان ریشه 5 کانال ریشه این دندان با روشهای معمول انجام گردید.نتیجه گیری: آگاهی از اشکال آناتومیک رایج و تنوعات احتمالی مورفولوژی کانال ریشه یکی از عوامل مهم موفقیت درمان ریشه می باشد. گزارش موارد نادر مشاهده شده سبب می شود دندانپزشک همواره ارزیابی رادیوگرافیک و کلینیکی دقیقی از دندانها انجام داده و موارد نادر دندانها را در طی درمان ریشه دندان، مد نظر داشته باشد.

مقدمه: تارودنتیسم جزء اختلالات تکاملی دندان است که به وسیله اتاقک پالپ، طویل شده و جابه جایی محل انشعاب ریشه دندان شناسایی می شود. شیوع تقریبی آن 2.5 درصد تا 0.5 درصد در افراد سفید پوست است. شیوع آن در نژاد آسیایی بین 30–3 درصد با بیشترین درصد ابتلا در نژاد مغول و مردم آسیای شرقی می باشد. تارودنتیسم، می تواند به صورت یک ناهنجاری مجزا و یا به عنوان قسمتی از یک سندرم بروز نماید. در این صورت تشخیص سندرم و به واسطه وجود تارودنتیسم، می تواند توسط دندان پزشک صورت گیرد. تاج این دندان ها از لحاظ بالینی به طور کامل شبیه دندان های دیگر است؛ اما در رادیوگرافی بزرگ شدن اتاقک پالپ، فقدان تنگی در طوق دندان ها و ریشه های کوتاه دیده می شود.گزارش مورد: در این مقاله یک مورد نادر از تارودنتیسم که به صورت دو طرفه در نمای رادیوگرافی بیمار دیده شد، معرفی شده است. یک مورد دندان تارودنتیسم دچار پولپیت غیر قابل برگشت و چگونگی نحوه درمان آن در مقاله حاضر ارایه شده است.نتیجه گیری: با وجود دشواری های مراحل مختلف درمان ریشه، امکان درمان ریشه موفق دندان های دچار تارودنتیسم وجود دارد.

بیمار، کودکی هشت ساله بود، که با شکایت اصلی شمار کم دندان های خود به بخش کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه کرد. در معاینه بالینی شمار کم دندان ها و در بررسی پرتونگاری، نبود مادرزادی و تشکیل نشدن ریشه در شماری زیاد از دندان های دایمی مشاهده گردید. بیمار موردنظر، بی هر گونه علایم و نشانه ای از بیمار های سیستمیک، ناهنجاری های تکاملی و یا مشکلات سندرومیک بود.

مقدمه: پس از پاک سازی و شکل دهی کانال ریشه دندان جهت جلوگیری از عفونی شدن این فضا و موفقیت درمان ریشه، نیاز به پر کردن فضای کانال ریشه می باشد. مطالعات تا کنون نتوانسته اند روش خاصی را به عنوان برترین روش پرکردن کانال ریشه معرفی کنند. در این مقاله سعی بر معرفی روش های مختلف پر کردن کانال ریشه دندان و مقایسه آن ها شده است.شرح مقاله: در این مقاله مروری با جستجو در منابع و مقالات موجود در PubMed و Cochrane و ISI Web of science و با استفاده از پرکردن کانال ریشه دندان، مواد پرکننده کانال ریشه دندان و گوتاپرکا، سعی بر استفاده از مطالب معتبر از سال 1960 تا سال 2013 میلادی بوده است.بحث: روش های مختلفی جهت پرکردن کانال ریشه وجود دارد که بر اساس استفاده از مواد خمیری، مواد نرم قابل تزریق، مخروط های تکی و متراکم کردن گوتاپرکا طراحی شده اند. در این مقاله خلاصه ای از این روش ها و مزایا و معایب آن ها بیان گردیده است و برخی از دلایل انتخاب روش تراکم جانبی سرد به عنوان یک روش متداول و روش انتخابی بسیاری از دندان پزشکان و مراکز آموزشی بیان شده است.نتیجه گیری: باتوجه به مزایا و معایب روش های پرکردن کانال ریشه و نتایج بلند مدت، به نظر می رسد تراکم جانبی روش انتخابی پرکردن کانال دندان دربسیاری از موارد است.

مقدمه: بیماری های پریودونتال از رایج ترین بیماری های دهان و دندان محسوب می شوند. در این میان دندان پرمولر اول فک بالا به دلیل آناتومی خاص و موقعیت مزیو دیستالی ناحیه انشعاب ریشه ها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش، تعیین خصوصیات آناتومیک و مورفولوژیک ریشه دندان های پرمولر اول فک بالا بود.مواد و روش ها: مورفولوژی ریشه 162 دندان پر مولر اول فک بالا که به روش تصادفی جمع آوری شده بودند، ابتدا از نظر خصوصیات کلی مانند تعداد ریشه ها، طول ریشه در دو نمای مزیال و دیستال، طول تنه ریشه ای در دو نمای مزیال و دیستال، موقعیت ناحیه انشعاب در دندان های دو ریشه ای و جهت انحنای انتهای ریشه، بررسی شد. سپس ریشه دندان ها از مقاطع مختلف برش داده شد و میانگین عمق تقعر سطوح مختلف ریشه در دو سطح مزیال و دیستال دندان ها محاسبه شد. خصوصیات ناحیه انشعاب ریشه ها نیز در برشی که در فاصله دو میلی متری از سقف ناحیه انشعاب تهیه شده بود. داده ا با استفاده از آزمون های t-test، paired t-test، Chi square و واریانس یک طرفه برای در سطح اطمینان 05/0 آنالیز آماری شد.یافته ها: 6/66 درصد دندان ها تک ریشه ای، 48/31 درصد دو ریشه ای و 85/1 درصد سه ریشه ای بودند. در بیشتر دندان های دو ریشه ای، ناحیه انشعاب در یک سوم میانی ریشه قرار داشت. اغلب دندان های تک ریشه ای دو کاناله بودند. تقعر پالاتالی ریشه باکال در بیشتر دندان های دو ریشه ای وجود داشت و رابطه معنی داری بین وجود این تقعر و عمق آن با موقعیت ناحیه انشعاب ریشه دندان های دو ریشه ای وجود داشت. در مقایسه تقعرهای سطوح با یکدیگر مشخص شد که به طور کلی، عمق تقعرهای سطح مزیال دندان ها بیشتر از عمق تقعرهای سطح دیستال است. در دندان های تک ریشه ای، عمق تقعر سطوح در ناحیه میانی ریشه نسبت به ناحیه سرویکالی ریشه کمتر بود. در 64/17 درصد دندان های دو ریشه ای، عرض ناحیه انشعاب ریشه ها کمتر از عرض تیغه کورت های گریسی استاندارد بود.نتیجه گیری: خصوصیات مورفولوژیک دندان ها در جمعیت های مختلف لزوما یکسان نیست و در برخی از موارد تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. از این رو لازم است در درمان های دندان پزشکی و به ویژه پریودونتال، این تفاوت ها مد نظر قرار گرفته، تاثیرشان در ایجاد و تشدید مشکلات و نتایج درمان های انجام شده مورد توجه قرار گیرد.

آبسه های دندانی و نسوج پریودونتال، به دلیل مجاورت نزدیک با عناصر تشریحی بسیار مهم در ناحیه صورت، گردن و جمجمه میتواند ضایعات شدید و کشنده ای را ایجاد نمایند و با تخریب بافتهای دندانی، از علل مهم از دست رفتن دندانها نیز محسوب می گردد. این تحقیق به منظور شناخت عوامل باکتریال این گونه عفونتها با انگیزه دستیابی به روشهای موثر در پیشگیری و کنترل به موقع انجام گرفت. در این بررسی 50 نمونه از بیماران مبتلا به آبسه دندان یا نسوج نگهدارنده آن توسط سرنگ استریل و به روش آسپیراسیون اخذ گردیده و در دو سیستم هوازی و بی هوازی، مورد بررسی های باکتریولوژیک قرار گرفتند ضمنا به منظور تشخیص رابطه احتمالی بین فلورای میکربی موجود در حاشیه دندانها و ارگانیسم های مسئول آبسه، تعداد 50 نمونه نیز از محل تماس دندانها با لثه افراد سالم اخذ شد. بر اساس نتایج پژوهش اولین دندان آسیای کوچک در فک فوقانی، شایعترین محل ابتلا مشخص گردید. بعلاوه از کشت 50 نمونه آبسه، مجموعا 119 نوع باکتری (72 باکتری بی هوازی اختیاری و 47 باکتری بی هوازی اجباری) مجزا گردید (بطور متوسط 2.38 نوع باکتری با ازای هر نمونه). شایعترین باکتریهای بیهوازی اجباری مجزا شده را باکتروئیدهای با پیگمان سیاه تشکیل میدادند که از 34% نمونه ها جدا شدند. باکتریهای بی هوازی اجباری در 76% نمونه حضور داشتند و در 68% نمونه ها نیز این باکتریها همراه با باکتریهای بی هوازی اختیاری بودند. همچنین استرپتوکوکهای گروه ویریدانس بعنوان شایعترین باکتریهای بی هوازی اختیاری شناسایی گردیدند. در نمونه های افراد سالم، در مجموع تعداد باکتریهای گرام منفی بی هوازی اجباری کاهش و تعداد کوکسی های گرام مثبت بی هوازی اجباری افزایش نشان داد. بعلاوه باکتریهای بی هوازی اختیاری، درصد بالاتری را بخود اختصاص دادند. آبسه های دندانی و نسوج پریودونتال توسط مجموعه ای مرکب از ارگانیسم های هوازی و بی هوازی ایجاد شده و شباهت زیادی بین فلورای میکربی ناحیه حاشیه دندانها و عوامل بیماریزای عامل ایجاد آبسه ها موجود میباشد.

سابقه و هدف: اصلی ترین هدف در تمامی درمان های اندودانتیکس حذف عوامل اتیولوژیک ایجاد کننده بیماری های پالپ و پری اپیکال، سپس حفظ این شرایط با ایجاد سیل کامل بدست آمده بین پریودنشیوم و سیستم کانال ریشه است. وقتی که این مهم به وسیله یک دسترسی ارتوگرید امکان پذیر نباشد، دندانپزشک باید از جراحی پری رادیکولر و تکنیک پر کردگی انتهای ریشه استفاده نماید. مرور مقالات: مرور تاریخچه درمان های جراحی اندودانتیکس نشان دهنده کاربرد مواد گوناگونی به عنوان پر کننده انتهای ریشه (Root End Fillings) است. در سال 1884 از آمالگام برای پر کردن انتهای ریشه دندان استفاده شد و پس از آن مواد دندانی متنوعی بکار گرفته شدند. اگر چه جستجو در بانک های اطلاعات علوم پزشکی به سهولت صدها مقاله در مورد جراحی های رتروگرید و مواد پرکننده انتهای ریشه دندان را در اختیار قرار می دهد، اما کمتر از 10 مقاله به مرور و مقایسه این مواد پرداخته و تنها یک مطالعه مرور نظام مند در این زمینه یافت می شود. همچنین به دلیل محدودیت در تعداد مطالعات Randomized Clinical Trial (RCT) تاکنون متاآنالیزی انجام نشده است. در این مقاله با استناد به نتایج تحقیقات انجام شده قبلی، ضمن برشمردن شرایط ایده آل یک ماده پرکننده انتهای ریشه، انواع این مواد معرفی و جمع بندی از شواهد علمی موجود برای انتخاب ماده مناسب پر کننده انتهای ریشه در حین جراحی های اندودانتیکس ارایه خواهد شد. نتیجه گیری: لازم است که دندانپزشکان با آگاهی از خصوصیات یک ماده پرکننده انتهای ریشه ایده آل، بتوانند در حین انجام جراحی های اندودانتیکس ماده مناسب را برگزیده، مورد استفاده قرار دهند. از آنجا که شواهد هیستولوژیک نشان داده اند که دو بیومتریال MTA و CEM cement نتایج موفقیت آمیز درمانی را با ساخته شدن سمنتوم بر روی خودشان به نمایش گذاشته اند، این دو ماده برای کاربردهای کلینیکی توصیه می شوند.

مقدمه: درمان های دندان پزشکی و به ویژه درمان ریشه دندان از زمره مشاغلی است که دارای استرس شغلی بالایی است. این پژوهش با هدف بررسی میزان استرس شغلی درمان ریشه دندان در میان متخصصان و دستیاران اندودنتیکس و دانشجویان دندان پزشکی عمومی اجرا شد.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی و جامعه آماری شامل متخصصان و دستیاران اندودنتیکس و دانشجویان دندان پزشکی بودند که از میان آن ها به ترتیب 36، 41 و 47 نفر به شیوه آسان انتخاب شدند. ابزار سنجش یک پرسش نامه محقق ساخته در باره استرس شغلی در حین درمان ریشه دندان در ده عامل بود. داده ها از طریق آزمون t تک نمونه ای تحلیل گردید.یافته ها: متخصصان در نه عامل استرس حین درمان ریشه دندان (p value<0.001، t= -15.48 تا t= -4.83) دارای استرس کمتر از حد متوسط و در استرس ناشی از موارد (p value=0.64، t= -0.47) دارای استرس متوسط هستند، اما دستیاران در هر ده عامل استرس ناشی از درمان ریشه دندان (p value<0.001، t= -18.69 تا t= -2.18) و دانشجویان دندان پزشکی عمومی در 9 حوزه (p value<0.001، t= 3.93 تا t= -15.83) دارای استرس کمتر از متوسط هستند (به جز استرس ناشی از کار روی مولر های فکین و تهیه حفره دسترسی موارد خاص، (p value= 0.87، t= 0.16).نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، استرس شغلی متخصصان، دستیاران اندودنتیکس و دانشجویان دندان پزشکی در بیشتر موارد کمتر از متوسط گزارش شد. با این حال به نظر می رسد متخصصان در حوزه هایی نظیر درمان های متفرقه، دستیاران و دانشجویان در مواردی نظیر تزریق و درمان های متفرقه نیازمند توجه بیشتری هستند.

مقدمه: اﻃﻼع دﻗﻴﻖ از ﻣﺤﻞﺗﻨﮕﻪ اﭘﻴﻜﺎل ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم درﻣﺎن ﻛﺎﻧﺎل رﻳﺸﻪ دﻧﺪان و ﭘﻴﺶ آﮔﻬﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪت درﻣﺎن ﺿﺮوری اﺳﺖ. از آنجا که تنگه اپیکال در نژاد های گوناگون متفاوت است و همچنین اندازه ریشه های دندان های تک ریشه و چند ریشه متفاوت است، بررسی و مقایسه محل تنگه اپیکال در دندان های تک ریشه و چند ریشه ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه اندازه گیری و مقایسه فاصله تنگه اپیکال تا فورامن اپیکال و اپکس آناتومیک در دندان های تک ریشه و چند ریشه بود.مواد و روشها: در مطالعه مقطعی ﺣﺎﺿﺮ، تعداد 60 دندان تک ریشه و 60 دندان چند ریشه، دندانهای کشیده شده از بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر اصفهان انتخاب شدند. پس از پاک سازی و ضد عفونی کردن سطح ریشه ها، سطح دندان ها با هیپوکلریت شست وشو داده شدند. سپس با توجه به جهت فورامن اپیکال برش طولی مطابق با همان جهت داده شد و ریشه ها در زیر استریومیکروسکوپ با بزرگنمایی 25 بررسی شدند. سپس فاصله تنگه اپیکال تا فورامن اپیکال وآپکس آناتومیک با استفاده از دوربین دیجیتال اندازه گیری شد. همچنین برای فاصله های بدست آمده، میانگین، میانه و انحراف معیار محاسبه شد. برای مقایسه ی فاصله های مورد نظر در دندان های تک ریشه و چند ریشه از آزمون T مستقل استفاده شد. سطح معنی داری کمتر از 0.5 در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین فاصله ی تنگه اپیکال تا فورامن اپیکال در دندان های تک ریشه 0.86±0.33 میلی متر و در دندان های چند ریشه 0.72±0.27 میلی متر بود. میانگین فاصله ی تنگه اپیکال تا اپکس آناتومیک در دندان های تک ریشه 1.14±0.36 میلی متر و در دندان های چند ریشه 1.03±0.36 میلی متر بود.همچنین آزمون Tمستقل نشان داد که فاصله تنگه اپیکال تا فورامن اپیکال بین دندان های تک و چند ریشه معنادار بود. (P-value=0.013) ولی فاصله تنگه اپیکال تا اپکس آناتومیک در دندان های تک ریشه و چند ریشه معنادار نبود. (P-value=0.095)نتیجه گیری: با توجه به بررسی حاضر، مشخص شد که ختم درمان ریشه باید در دندان های تک ریشه 0.86 میلی متر و دندان های چند ریشه 0.72 میلی متر کوتاه تر از فورامن اپیکال باشد و همچنین به ترتیب 1.14 و 1.03 میلی متر کوتاه تر از اپکس آناتومیک باشد.